ΜΝΗΜΕΙΟ ΟΛΟΚΑΥΤΩΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΒΡΑΙΩΝ ΤΗΣ ΚΑΒΑΛΑΣ

Ομιλία Βίκτωρος Βενουζίου,

π. Προέδρου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας κατά τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Ολοκαυτώματος των Εβραίων της Καβάλας στη διασταύρωση των οδών Ερυθρού Σταυρού και Μητροπόλεως.

Κυριακή 7.6.2015

Εκλεκτοί προσκεκλημένοι

«ΖΕΧΩΡ ΒΕ ΛΟ ΤΙΣΚΑΧ »

«Θυμήσου και μην ξεχνάς (Δευτερονόμιον Κεφάλαιο 25 παράγ 17-19»

Οι πολίτες της Καβάλας και οι εκπρόσωποί της θυμήθηκαν και δεν ξέχασαν της αγαπημένους γείτονές της , φίλους και συμπολεμιστές της στα κακοτράχαλα βουνά της Αλβανίας υπερασπιστές του πάτριου εδάφους, το 40-41.

O Καβαλιώτης καπνεργάτης Γεώργιος Πέγιος , πρώτος έγραψε στο βιβλίο του «Κατοχή ,Αφελληνισμός και Εθνική αντίσταση» το 1996 ότι ο Δήμος πρέπει να ανεγείρει ένα μνημείο για της Εβραίους που εξοντώθηκαν.

Έπειτα από (60) χρόνια το έτος 2003 ο τότε Δήμαρχος κ. Στάθης Ερυφιλίδης μπροστά στον τάφο του αείμνηστου Καβαλιώτη και πολύ αγαπητού και σεβαστού Σάμπυ Τσιμίνο τον οποίο γνώριζε ολόκληρη η Καβάλα, , ανακοίνωσε την πρόθεσή του να ζητήσει έγκριση από το δημοτικό συμβούλιο για ανέγερση μνημείου στη μνήμη των Εβραίων συνδημοτών του.

Με άμεσο βοηθό και συνεργάτη του τον τότε και νυν δημοτικό σύμβουλο κ. Νικόλαο Μαυρίδη εισηγήθηκε στο Δ.Σ και πέτυχε την έκδοση της 601/30.8.2004 απόφασης του ΔΣ με την οποία εγκρίθηκε η ανέγερση του μνημείου για τους Εβραίους συμπολίτες του.

Από τότε πέρασαν 10 ολόκληρα χρόνια και παρά τις επανειλημμένες συζητήσεις και διαβουλεύσεις και για λόγους που μόνο οι εκάστοτε διοικούντες τον δήμο γνωρίζουν , στις 14 Απριλίου 2013 ο τότε δήμαρχος κ. Σιμιτζής ενώπιον πολυπληθούς ακροατηρίου, 300 και πλέον ατόμων, στις εγκαταστάσεις του Λυκείου Ελληνίδων Καβάλας, επανεπιβεβαίωσε την πρόθεση του Δήμου να υλοποιήσει την παρά πάνω απόφαση και προσδιόρισε μάλιστα την θέση ανέγερσής του Μνημείου στο χώρο όπου βρισκόμαστε σήμερα.

Από τότε πέρασαν άλλα δύο χρόνια και η νέα δημοτική αρχή με δήμαρχο την Δήμητρα Τσανάκα και συμπαραστάτη τον αντιδήμαρχο πολιτισμού τον κ. Μιχάλη Λυχούνα , αποφάσισαν με γρήγορες και συντονισμένες ενέργειες να κάνουν πράξη την ειλημμένη ήδη απόφαση 601/04 του ΔΣ και έτσι φτάσαμε στην ευχάριστη θέση των σημερινών αποκαλυπτηρίων.

Τώρα οι αγαπημένοι μου γονείς και τα αδέλφια μου απέκτησαν ένα σημεία αναφοράς στη γενέθλια πόλη τους και έτσι αγαλλίασε η ψυχή τους διότι επιτέλους θα μπορεί κάποιος να ανάψει ένα κερί στη μνήμη τους και να τους προσφέρει ένα αγριολούλουδο.

Τώρα κάθε περαστικός θα μπορεί να πληροφορείται για το μεγάλο έγκλημα που έγινε από τους Βούλγαρους και Γερμανούς κατακτητές της χώρας μας στην Καβάλα , στις 4/3/1943, τότε που εξολοθρεύτηκε το 15% των κατοίκων της πόλης και αποδεκατίστηκε η Εβραϊκή Κοινότητά της,

Μαζί με όλες τις Εβρα’ι’κές κοινότητες της ΑΜΘΡ.

Τώρα θα μπορεί να πληροφορείται η καινούργια γενιά για τα εγκλήματα των κατακτητών και να διδάσκεται από αυτά με στόχο την αποτροπή της επανάληψης τους.

Και κάτι ακόμη θα μπορεί και ο πιο απλός άνθρωπος να κατανοήσει ότι το Ολοκαύτωμα των Εβραίων δεν είναι μόνο δική τους υπόθεση, αλλά αντιστρόφως είναι πρόβλημα του κάθε ενός από εμάς.

Από το μισό εκατομμύριο Ελλήνων πολιτών που έχασαν την ζωή τους στα χρόνια της τριπλής κατοχής της Ελλάδος 1941-1944, οι 67.000 ήταν Εβραίοι οι δε υπόλοιποι , ήταν κυρίως χριστιανοί πολίτες.

Φίλοι Καβαλιώτες

Από τα βάθη της ψυχής μου φωνάζω εύγε σας και σας ευχαριστώ για την συμπαράστασή σας.

Τρανό παράδειγμα αλλτρωίσμού και σεβασμού προς τον άνθρωπο αποτελεί η θαρραλέα ενέργεια των Καβαλιωτών συμπολιτών σας αειμνήστων Αλέκου και Γιαννούλας Νταβή , από την Νέα Καριά Καβάλας, οι οποίοι με κίνδυνο της ζωής των διέσωσαν τον Εβραίο Καβαλιώτη Βιτάλ Χαϊμ Μπαχάρ.

Δια την γενναία τους αυτή πράξη το παγκοσμίου φήμης Ίδρυμα μελέτης του Ολοκαυτώματος του ΙΣΡΑΗΛ, ΓΙΑΝΤ ΒΑΣΣΕΜ, τους απένειμε τον τίτλο του «Δικαίου των εθνών» .

Η εγγονή αυτών των σπουδαίων ανθρώπων η κα Ανδριάνα Νταβή με τον άνδρα της, είναι σήμερα ανάμεσά μας, παρακολουθεί τη σεμνή τούτη εκδήλωση και είναι υπερήφανη για τους παππούδες της.

Ένα μεγάλο ευχαριστώ απευθύνω δημοσίως στο Δημοτικό συμβούλιο του Αυγούστου του 2004 με Δήμαρχο το Στάθη Εριφυλίδη, και στο σημερινό Δημοτικό Συμβούλιο με Δήμαρχο την κα Δήμητρα Τσανάκα με πρωτομάστορα τον αντιδήμαρχο κ. Μιχάλη Λυχούνα που αποφάσισαν να κλείσουν μία ανοιχτή πληγή της πόλης. Όλοι οι παραπάνω πρέπει να γνωρίζουν ότι με τις πράξεις των αυτές απεκατέστησαν τους δεσμούς φιλίας των συμπολιτών τους , με την ιστορική μνήμη της πόλης.

Εις ό,τι αφορά την ταπεινότητά μου αισθάνομαι ότι οι επί δεκαπέντε χρόνια συνεχείς αγώνες και απογοητεύσεις, που εισέπραξα από πολλές πλευρές , σήμερα δικαιώθηκαν πλήρως .

Υπηρέτησα την Εβραί΄κή κοινότητα Καβάλας επί 31 συνεχή χρόνια και με την στήριξη του μέντορα και δασκάλου μου αείμνηστου Σάμπυ Τσιμίνου, την βγάλαμε από την αφάνεια , την αναδείξαμε και καταφέραμε να ανεγερθεί το παρόν μνημείο, παρά το ότι δεν υπάρχει κανένας Εβραίος σήμερα στην Καβάλα.

Κλείνω το γόνυ μου με σεβασμό και ευλάβεια στα 1484 θύματα της Καβάλας, τα 65.000 θύματα της υπόλοιπης Ελλάδας και τα εξ εκατομμύρια Εβραίων της Ευρώπης, που εξοντώθηκαν από τους Γερμανούς και τους Βούλγαρους συμμάχους των στους θαλάμους αερίων του ΑΟΥΣΒΙΤΣ, ΝΤΑΧΑΟΥ, ΤΡΕΜΠΛΙΝΚΑ και των άλλων στρατοπέδων εξόντωσης και καλώ την εγγονή των Σωτήρων:

« Αλέκου και Γιαννούλας Νταβή»

να σας παρουσιάσουν τον τίτλο

του «Δικαίου των Εθνών»

που το Ίδρυμα μελέτης του Ολοκαυτώματος ΓΙΑΝΤ ΒΑΣΣΕΜ το Ισραήλ απένειμε στους παππούδες της.

ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΦΑΣΙΣΜΟΣ

ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΝΑΖΙΖΜΟΣ

Read More

Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΩΝ ΧΡΟΝΙΚΩΝ ΤΟΥ ΚΙΣ On-line

Πρόλογος του Συγγραφέα Βίκτωρος Σολ. Βενουζίου,

Το ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΙΣΡΑΗΛΙΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ από τον Σεπτέμβριο του 1977 επανεκδίδει τα “ΧΡΟΝΙΚΑ” του Κ.Ι.Σ., ένα περιοδικό, το πρώτο στην ελληνική γλώσσα, που ασχολείται αποκλειστικά με εβραϊκά θέματα. Το περιοδικό αυτό από το πρώτο του τεύχος, Σεπτέμβριος του 1977 και μέχρι σήμερα, δημοσιεύει με τη μέγιστη επιμέλεια και φροντίδα αποκαλυπτικά άρθρα με θεματολογία τον εβραϊσμό και με ιδιαίτερο προσανατολισμό στην Ιστορία των Εβραϊκών Κοινοτήτων. 

Όλα τα άρθρα των “ΧΡΟΝΙΚΩΝ’’ είναι αυστηρώς επιλεγμένα και καταχωρούνται αυτούσια όπως ακριβώς παραδίδονται στη συντακτική επιτροπή του περιοδικού χωρίς την παραμικρή παρέμβαση. Αξιόλογοι επιστήμονες, ως επί το πλείστον μη Εβραίοι, εκτιμώντες την ιδιαίτερη βαρύτητα της έκδοσης, επιζητούν με προθυμία να παρουσιάσουν τις απόψεις στο περιοδικό. 

Μεταξύ άλλων, τα “ΧΡΟΝΙΚΑ” καταγράφουν τις σχέσεις Χριστιανών και Εβραίων ανά τους αιώνες, τις αντισημιτικές τάσεις των κοινωνιών, τις ενέργειες και τα διαβήματα του Κ.Ι.Σ. προς τις δημόσιες αρχές της χώρας καθώς και τις απαντήσεις στα σχετικά δημοσιεύματα του τύπου. 

Στα τεύχη του περιοδικού αντικατοπτρίζονται επίσης όλα τα λαογραφικά στοιχεία των κοινοτήτων με αναλυτικά στοιχεία, φωτογραφίες και πάσης φύσεως ιστορικό -και μη- υλικό. Το πλήθος, όμως, των δεδομένων, τα βουνά των συναθροιζόμενων πηγών και οι ωκεανοί πληροφοριών, προϊόντος του “εκδοτικού” χρόνου, συνέθεσαν μία αποτρεπτική για αναζήτηση πραγματικότητα τόσο για τον απλό αναγνώστη όσο και για τον εξειδικευμένο ερευνητή και ιστορικό. 

Το παρόν σύγγραμμα ανταποκρινόμενο στις απαιτήσεις των αναγνωστών αποτελεί μία προσπάθεια χαρτογράφησης των ΧΡΟΝΙΚΩΝ του Κ.Ι.Σ. που σε συνάρτηση με την ψηφιοποίηση και δημοσίευση του συνόλου της ύλης στην επίσημη ιστοσελίδα του Κ.Ι.Σ., καθιστά τον πολύτιμο θησαυρό γνώσεων των ΧΡΟΝΙΚΩΝ άμεσα προσβάσιμο σε όλους. 

Το εγχειρίδιο διαφοροποιείται από οποιαδήποτε ανάλογη προσπάθεια αποδελτίωσης των περιεχομένων του περιοδικού, που επιχειρήθηκε στο παρελθόν, με σημαντικότερες προσθήκες την καταγραφή των τίτλων του κάθε δημοσιεύματος και των σχετικών πηγών – παρατηρήσεων για την προέλευσή των. 

Ειδικότερα, η καταγραφή του τίτλου του κάθε άρθρου αποτελεί αναντικατάστατο εργαλείο είτε για εξειδικευμένη αναζήτηση, είτε και για απλή εγκυκλοπαιδική επισκόπηση της ύλης. Στις προηγηθείσες καταγραφές η αναζήτηση περιοριζόταν σε επίπεδο θέματος, με συνεπακόλουθο τις δαιδαλώδεις ή και αδιέξοδες προσπάθειες εύρεσης. 

Ενδεικτικά στο λήμμα “Ολοκαύτωμα” το πλήθος των εγγραφών και η ευρύτητα της θεματολογίας καθιστούσε de facto εξαιρετικά χρονοβόρα τη σταχυολόγηση των πληροφοριών, η προσθήκη, όμως, των τίτλων και των πηγών (ανά)δημοσιεύσης του κάθε άρθρου, καθιστά την ανεύρεση της εκάστοτε πληροφορίας ασύγκριτα ευκολότερη. 

Η έκδοση περιλαμβάνει δύο θεματικά ευρετήρια με 3231 εγγραφές η κάθε μία. 

Στο 1ο ευρετήριο, “κατά θέμα”, καταγράφονται όλα τα θέματα-λήμματα κατά απόλυτη αλφαβητική σειρά και παραπλεύρως κάθε θέματος-λήμματος παρατίθεται ο τίτλος του άρθρου, το ονοματεπώνυμο του συγγραφέα, ο αριθμός του τεύχους, η σελίδα στην οποία αυτό δημοσιεύτηκε, το έτος κυκλοφορίας του και οι συντακτικές-βιβλιογραφικές παρατηρήσεις. 

Στο 2ο ευρετήριο, “κατά συγγραφέα” καταχωρούνται οι ίδιες πληροφορίες με βάση την αύξουσα αλφαβητική ταξινόμηση των ονοματεπωνύμων των συγγραφέων. 

Yπό το λήμμα “Κ.Ι.Σ.” ταξινομούνται όλα τα άρθρα που υπογράφονται από το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο Ελλάδος ενώ υπό το λήμμα “Κ.Ι.Σ.*” όλα εκείνα τα άρθρα που επέλεξε ή και συνέταξε η συντακτική επιτροπή του περιοδικού. Δεν θα ήταν υπερβολή να θεωρήσουμε την παρούσα αποδελτίωση ως ένα Χάρτη για το Θησαυρό Γνώσης των ΧΡΟΝΙΚΩΝ του Κ.Ι.Σ.

Με την ευχή να αποτελέσει το σύγγραμμα 

“Κτῆμα ἐς ἀεί”

Ο Επιμελητής και Χορηγός

Βίκτωρ Σ. Βενουζίου

Πατήστε πάνω στα εικονίδια για να διαβάσετε 
τον ΘΗΣΑΥΡΟ των ΧΡΟΝΙΚΩΝ και το ΕΝΘΕΤΟ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΩΝ
Για να διαβάσετε το αρχείο "Θησαυρός των Χρονικών.." θα πρέπει 
να το κατεβάσετε και να το στρίψετε δεξιά.

     

     

  

Όλα τα τεύχη του Περιοδικού ΧΡΟΝΙΚΑ μπορείτε να τα βρείτε 

στην Ιστοσελίδα του ΚΙΣ πατώντας ΕΔΩ

Read More

ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ του ΝΑΤΑΝ ΓΚΡΙΝΜΠΕΡΓΚ

Πρόλογος Βίκτωρος Βενουζίου, Προέδρου της Ισραηλιτικής Κοινότητας Καβάλας. 

... στους Εβραίους της Καβάλας, της Ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης, της σερβικής περιοχής του Πίροτ και της περιοχής των Σκοπιών, τραγικά θύματα των βούλγαρων κατακτητών κατά την περίοδο 1941-1944... Ας είναι αιώνια η ΜΝΗΜΗ τους. 

ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΤΟ 1929 ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ και μεγάλωσα στην Καρδίτσα όπου έζησα τα δραματικά χρόνια του πολέμου και της κατοχής. Κρυμμένος στα γύρω βουνά της Καρδίτσας μαζί με την οικογένειά μου, διασώθηκα, όπως και όλοι 01 Εβραίοι της Καρδίτσας, χάρη στη βοήθεια των αείμνηστων συμπολιτών μου, του Δημάρχου Καρδίτσας Διονύση Κουκουρίκου, του διευθυντή του Δήμου Καρδίτσας Βασιλείου Λάππα, του γείτονά μας και επιστρατευμένου διερμηνέα των Γερμανών Γεώργιου Κατσούλη, των Χριστιανών συμπατριωτών μας και προπαντός των αντιστασιακών οργανώσεων του ΕΑΜ.

Έχοντας ζήσει τα τραγικά χρόνια του πολέμου και της κατοχής και γνωρίζοντας τις δοκιμασίες των ομοθρήσκων στην Ελλάδα και στην Ευρώπη, υπηρέτησα τον Ελληνικό Εβραϊσμό αρχικά ως αντιπρόεδρος στην Κοινότητα Καρδίτσας (1952-1963):, στη συνέχεια ως γενικός γραμματέας στην Κοινότητα Θεσσαλονίκης (1967-1992), η οποία με ανακήρυξε ισόβιο επίτιμο μέλος της Κοινοτικής της Συνέλευσης, και ως μέλος του Δ.Σ. του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδος (1975-1985). Παράλληλα με τις προαναφερόμενες δραστηριότητες διετέλεσα γενικός γραμματέας της εν αδρανεία ιστορικής Ισραηλι- τικής Κοινότητας Καβάλας (1982-2003), με πρόεδρο τον αείμνηστο Σαμπετάι (Σάμπυ) Τσιμίνο, και στη συνέχεια πρόεδρος αυτής (2003- μέχρι σήμερα).

Το 2000, κατά τις πολύωρες αλλά πάντα ωφέλιμες συζητήσεις μας σχετικά με το θέμα της εξόντωσης των Εβραίων της Αν. Μακεδονίας και της Θράκης, ο Σάμπυ Τσιμίνο ανέφερε το βιβλίο «Ντοκουμέντα» που βρήκε χάρη στις επαφές του με ομοθρήσκους μας στη Βουλγαρία. Επισήμανε τη σημασία του παραπάνω συγγράμματος στο οποίο περιγράφεται με κάθε λεπτομέρεια ο σχεδιασμός, η προετοιμασία και η εκτέλεση της σύλληψης και της μεταφοράς των αθώων θυμάτων από τους βούλγαρους κατακτητές στο εσωτερικό της Βουλγαρίας και της παράδοσής τους στους Ναζί, με τελικό προορισμό το στρατόπεδο εξόντωσης της Τρεμπλίνκα, τον Μάρτιο του 1943. Όλα αυτά έγιναν από τους κατακτητές με ζήλο αντάξιο των «αφεντικών» τους, των γερμανών Ναζί.

Παρόλο που δεν γνωρίζω τη βουλγαρική γλώσσα, εντυπωσιάστηκα από τον διαθέσιμο πλούτο εγγράφων κατά τη φυλλομέτρηση αρχικά του βιβλίου και, στη συνέχεια, από τη μετάφραση μερικών αποσπασμάτων του. Δεν χρειάστηκε μεγάλο διάστημα για να αποφασίσω ότι αυτό το βιβλίο έπρεπε να μεταφραστεί στα ελληνικά για να γίνει γνωστό σε όλους το δράμα του Ολοκαυτώματος των Ελλήνων Εβραίων της Αν. Μακεδονίας και της Θράκης.

Με τη σύμφωνη γνώμη του Σάμπυ Τσιμίνο και την αμέριστη συμπαράσταση του ιστορικού κ. Βασίλη Ριτζαλέου, που ασχολείται επί χρόνια με την ιστορία των εβραϊκών κοινοτήτων της Αν. Μακεδονίας και της Θράκης, αναθέσαμε τη μετάφραση των «Ντοκουμέντων», τον Σεπτέμβριο του 2002, στην κ. Νικολέτα Ράλτσεβα, καθηγήτρια βουλγαρικής γλώσσας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο. Μετά τον θάνατο του Τσιμίνο το 2003, η έκδοση του βιβλίου έλαβε αλλεπάλληλες αναβολές μέχρι να υπάρξει το σημερινό αποτέλεσμα που δικαιώνει την αφοσίωση και την επιμονή μου στο συγκεκριμένο έργο. 

Για την έκδοση του βιβλίου επιθυμώ να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου στον αείμνηστο Νατάν Γκρίνμπεργκ για την πολύμηνη έρευνα, ανεύρεση και δημοσίευση αυτών των εγγράφων που αποκαλύπτουν τη συστηματική προετοιμασία και εκτέλεση του σχεδίου εξόντωσης των ομοθρήσκων μου στην Αν. Μακεδονία και στη Θράκη, όπως επί- σης και εκείνων στα κατεχόμενα εδάφη της τότε Γιουγκοσλαβίας.

Επίσης, επιθυμώ να εκφράσω τις ευχαριστίες μου στην καθηγήτρια Νικολέτα Ράλτσεβα, στον ιστορικό Βασίλη Ριτζαλέο, στον Βίκτωρα Κοέν, που φιλοτέχνησε το εξώφυλλο του βιβλίου, στη φιλόλογο και εκδότρια Τζένη Κατσαρή και στους συνεργάτες της για τη συμβολή τους στην έκδοση, καθώς και στον φιλόλογο Σωτήρη Τερζή που ήταν ο πρώτος που κατέβαλε προσπάθεια να μορφοποιήσει σε βιβλίο τα «Ντοκουμέντα». Ιδιαίτερα θέλω να ευχαριστήσω τη σύζυγό μου Νανά για τη συμπαράσταση, την ενθάρρυνση και τη στήριξη που μου προσέφερε κατά τις αμέτρητες βραδιές που αναλώθηκαν στην προετοιμασία του βιβλίου.

Τέλος, αφιερώνω την έκδοση στον αείμνηστο μέντορά μου Σάμπυ Τσιμίνο, ακάματο εργάτη και ερευνητή ονομάτων και στοιχείων των χιλιάδων εξοντωθέντων ομοθρήσκων μας, παιδιών, γυναικών, ανδρών και γερόντων. Ως άλλος Βίζενταλ, ο Σάμπυ Τσιμίνο αφιέρωσε ολόκληρη τη ζωή του στη μνήμη της αφανισθείσης οικογένειάς του και όλων των ομοθρήσκων της Αν. Μακεδονίας και της Θράκης που εξοντώθηκαν στο στρατόπεδο του ολέθρου στην Τρεμπλίνκα της Πολωνίας από τους γερμανούς και βούλγαρους Ναζί.

Καβάλα, 4 Μαρτίου 2013

Τα "ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ" κυκλοφορούν από τις εκδόσεις: 

ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ ΤΗΣ ΘΡΑΚΗΣ.

Read More